De bomen en het bos

De centrale onderzoeksvraag van Rasmussen luidt: wanneer luistert de overheid naar de bevolking? In verschillende landen vormde ze zich op basis van opiniepeilingen een beeld van de publieke opinie en onderzocht ze of nieuwe wet- en regelgeving bij deze publieke opinie aansloot.

Rasmussen concludeert dat op beleidsterreinen waar grote belangengroepen actief zijn, regeringsbeleid de publieke opinie het beste volgt. Op beleidsterreinen waar die belangengroepen ontbreken, is beleid minder vaak in lijn met de wensen van de bevolking. Een mogelijke verklaring is het feit dat regeerakkoorden vaak compromissen zijn. Dat kan ervoor zorgen dat sommige voorstellen uit verkiezingsprogramma’s het regeerakkoord niet halen, al zijn deze voorstellen nog zo populair onder kiezers.

    Rasmussen constateert dat met name groepen met veel actieve leden er gemakkelijker voor kunnen zorgen dat de regering daadwerkelijk luistert naar het publiek.

    les kunnen we hieruit trekken? Politieke partijen die Nederland willen veranderen, hebben meer nodig dan alleen macht in klassieke instituties als het parlement of het kabinet. Het onderzoek van Rasmussen laat zien dat (coalitie)regeringen onder zware maatschappelijke druk van belangengroepen eerder geneigd zijn zich sterk te maken voor forse beleidsveranderingen. De kans dat linkse partijen eenmaal in de regering hun sociaaleconomische ambities, die vaak veel instemming krijgen van de bevolking, gaan vertalen in beleid, is groter als zij zich gesteund weten door sterke en goed georganiseerde vakbonden, consumenten- en andere belangenorganisaties.

    Portretfoto Simon Otjes
    Cover de Helling 2019 Herfst

    Word abonnee

    Dit artikel staat in het herfstnummer van de Helling ?, jaar 2019. Altijd de nieuwste artikelen lezen? Word abonnee van het tijdschrift. Je ontvangt dan vier keer per jaar het tijdschrift per post. Of kies voor het online abonnement en lees de Helling digitaal.

    De Helling draagt bij aan verdieping en politieke visievorming binnen GroenLinks. Met een abonnement steun je het werk van het tijdschrift en Wetenschappelijk Bureau GroenLinks.

    Word abonnee

    Literatuur

    • Rasmussen, A. (2019) Policy Representation in Europe The 2018 Peter Mair Lecture. Irish Political Studies 34(4)
    • Rasmussen, A. & S. Reher (2019) Civil Society Engagement and Policy Representation in Europe. Comparative Political Studies 52(11)
    • Rasmussen, L. Mäder, & S. Reher (2018) With a Little Help from the People? The Role of Public Opinion in Advocacy Success. Comparative Political Studies 51(2)
    • Toshkov, D., L. Mäder, and A. Rasmussen (2018) “Party Government and Policy Responsiveness. Evidence from Three Parliamentary Democracies” Journal of Public Policy.