Kathalijne Buitenweg, één van de belangrijkste politici van GroenLinks, nam vorige week afscheid van de politiek. Eind deze maand verschijnt haar boek Datakracht en tegenmacht bij uitgeverij De Bezige Bij.
De doorrekening van het verkiezingsprogramma door het Centraal Planbureau leidt tot een disciplinering van de politiek, vagere verkiezingsprogramma’s en minder invloed van GroenLinks-leden op het programma. Dat is vooral goed te zien bij de eerste doorrekening van het GroenLinks-programma uit 1994.
De grootschalige decentralisaties in het sociaal domein verlopen nog niet vlekkeloos. Wat te doen? Volgens Albert Jan Kruiter van het Instituut voor Publieke Waarden is het terugdraaien van de decentralisaties geen oplossing, net zo min als ‘doordecentraliseren’. Zijn aanbeveling: rust in de tent, en een sterker besef dat rechtvaardigheid ook schuilt in het behandelen van mensen op basis van hun verschillen in plaats van het nastreven van gelijke behandeling.
Helemaal aan het eind van zijn recente boek vertelt Lodewijk Asscher een ontroerend persoonlijk verhaal. Toen hij acht jaar oud was, woonde hij het huwelijk bij van een achternicht. Zij trouwde met een jood uit Canada en het huwelijk werd voltrokken in de synagoge aan het Jonas Daniël Meijerplein in Amsterdam. De kleine Lodewijk droeg voor de gelegenheid de blauw-witte keppel van de Haagse Liberaal Joodse Gemeente. Hij begreep niet zoveel van alle gezangen en gebeden, maar wat de rabbijn vanaf de kansel zei, zou hij nooit meer vergeten. De rabbijn zei dat hij blij was dat dit geen gemengd huwelijk was. Want joden die kozen voor een gemengd huwelijk ondermijnden het joodse volk en geloof en maakten daarmee het werk van Hitler af. Lodewijk voelde zijn vader verstijven. Zijn moeder, die van huis uit katholiek was, deed alsof ze niets gehoord had. “Op de terugweg naar huis was de lucht helderblauw. Ik zat met mijn zusjes achterin. Voorin de auto zaten twee mensen die zelf bepaalden hoe ze hun leven leidden. Mijn ouders. Geen mens die ze dwong ooit nog naar die, of enige andere, rabbijn te luisteren.” (Zie pagina 192.)
Technologie is noch een natuurkracht, noch een serviele dienaar van de mens. Technologie is een vorm van macht, die we gedeeltelijk naar onze hand kunnen zetten. Technologie kan dus ook links zijn. Maar dat vereist dat links een ‘dikke ethiek’ durft te ontwikkelen, een visie op het goede leven, aldus hoogleraar techniekfilosofie Tsjalling Swierstra.
Drie miljoen Nederlanders keken donderdag naar het debat over het formatiedebacle. Zo niet Chris van Dam, voorzitter van de onderzoekscommissie naar de toeslagenaffaire. Hij was zijn tuin aan het schoffelen, zo liet hij gisteren weten bij het televisieprogramma Buitenhof. Een nuttige bezigheid voor een gezonde tuin – het brengt lucht en beweging in de bodem voor meer voedingsstoffen en het is een natuurlijke vorm van onkruidbestrijding.
Rond 1960 werden veel Afrikaanse landen onafhankelijk. Na het tijdperk van kolonisatie volgde het tijdperk van zelfbestuur. De bemoeienis van het Westen bleef, waarbij invoering van vrije verkiezingen dikwijls een voorwaarde voor hulp was. Wat heeft vijftig jaar democratisering Afrika gebracht?
Niet alles in de wereld draait om vrijheid, aldus Paul Kalma. De omarming door links van het liberalisme miskent de overeenkomsten die links heeft met het christelijke-sociale denken en het sociaal-conservatisme.
Feiten zijn onmisbaar voor een democratisch politiek debat, schrijven Kathalijne Buitenweg en Richard Wouters. In een tijd waarin informatie en desinformatie zich gemakkelijk online verspreiden, moeten we inzetten op het beschermen en toegankelijk houden van journalistiek. Het is tijd voor een herwaardering van de vrij pers, betogen zij, omdat die tegenwicht kan bieden aan de algoritmen, bots en deep fakes die op social media te gemakkelijk hun podium verkrijgen.
Drie jaar decentralisaties in het sociale domein brachten ons nabijheid van en maatwerk in de zorg. Maar ook een tekort aan professionaliteit, democratie en solidariteit, en onterecht een leidende rol voor het povere beleidsideaal van zelfredzaamheid.