Het beroep op feiten is in de praktijk vaak een slinkse manier om anderen te intimideren en het zwijgen op te leggen. Voor het herstel van onderling vertrouwen in politiek en samenleving hebben we dan ook niet meer feiten nodig, maar juist meer bereidheid om te erkennen dat de ander ook (voor een deel) gelijk kan hebben. Democratie is immers niet het organiseren van waarheid, maar van twijfel.
Tom Louwerse, Frank Hemmes en Pieter Pekelharing vinden dat ik de feiten stukrelativeer en dat politiek bedrijven op basis van onzekerheid niet mogelijk is. Maar een vrijzinnig-democratische politiek moet juist meer onzekerheid wagen.
De Amerikaanse Shoshana Zuboff, emeritus hoogleraar aan Harvard University, waarschuwt in haar boek 'The Age of Surveillance Capitalism' dat we in een nieuwe fase van het kapitalisme zijn beland. Een fase waarin Big Tech en steeds meer andere spelers op de markt winst maken met data die zonder toestemming van de burgers zijn verkregen en die dienen om toekomstig gedrag te voorspellen – met zeer kwalijke gevolgen voor de economie, de democratie en individuele burgers.
In het ruim 900 pagina’s tellende Capital et idéologie brengt de Franse econoom Thomas Piketty tweeduizend jaar ongelijkheid in kaart en maakt hij deze meetbaar. Piketty heeft daarnaast een opvallende agenda: hij wil het kapitalisme niet hervormen, maar streeft naar een ander stelsel.
Volgens de degrowthbeweging is een wereldeconomie die minder grondstoffen en energie gebruikt, ecologische grenzen respecteert en toch floreert, absoluut mogelijk. Om dit te bereiken moeten we volgens antropoloog Jason Hickel wat we hebben eerlijk met elkaar delen, onze economie niet tegen maar in balans met de natuur inrichten, en bovenal onze obsessie met economische groei overboord gooien.
Waartoe is onze economie op aarde? Op deze fundamentele vraag probeert Govert Buijs, bijzonder hoogleraar Politieke Filosofie en Levensbeschouwing aan de Vrije Universiteit, een antwoord te vinden.
Vlak buiten Los Angeles brak een gasleiding. Burgers maakten zich zorgen over de gevolgen voor de luchtkwaliteit, en alle scholen binnen een straal van 7,5 kilometer van het gaslek kregen moderne luchtfilters. Eigenlijk was die bezorgdheid helemaal niet nodig: het gas dat vrijkwam, was lichter dan lucht en vervloog snel. Vals alarm dus, maar met onvoorziene implicaties.
Er is een nieuwe politieke strijd gaande tussen de winnaars en de verliezers van de globalisering. Een groep Zwitserse en Duitse wetenschappers vergeleek zes Europese landen.
Op 22 april, de Dag van de Milieufilosofie, gaf emeritus bijzonder hoogleraar Duurzaamheid en Levensbeschouwing Jozef Keulartz een lezing over biotechnologie en agro-ecologie. Hieronder de gehele lezing.
We denken vaak dat politieke partijen de belangrijkste schakel vormen tussen publieke opinie en regeringsbeleid. Recent onderzoek van Anne Rasmussen van de universiteiten van Kopenhagen en Leiden laat echter zien dat belangengroepen – met name ngo’s met veel leden – een veel grotere invloed hebben op het regeringsbeleid.