De financiële en economische crises stimuleren het denken over alternatieven voor het neoliberalisme en de politieke crisis roept vragen op over de relatie tussen overheid en burgers. Er wordt weer gepleit voor meer ruimte voor zelfbeheer, collectief eigendom en gemeenschappelijk bezit. De nieuwe Helling introduceert dit debat met zijn vele onbeantwoorde vragen
Nederland staat aan de vooravond van de Groene Eeuw. Klimaatverandering en toenemende grondstoffenschaarste dwingen verregaande verduurzaming van onze economie af. De industrie speelt hierin een hoofdrol, als grootverbruiker van grondstoffen en verantwoordelijke voor het grootste aandeel van de Nederlandse uitstoot van broeikasgassen. Welk overheidsbeleid versnelt de verduurzaming van de Nederlandse industrie?
Wat is het grote verhaal van GroenLinks over de groene economie? Is er een coherent verhaal dat verder gaat dan zonnepanelen en windmolens? Het Jong Wetenschappelijk Bureau Hellingproef organiseerde hierover een discussie tussen econoom Martijn van der Linden en Europarlementariër Bas Eickhout.
In de vorige editie van De Helling publiceerden wij een oproep om het economisch denken van GroenLinks te vernieuwen. Hoe staat het daarmee? En wat zijn de belangrijkste lessen tot nu toe? We kunnen een samenvatting geven van alle reacties. Beter lijkt ons om drie lessen uit te lichten die ons denken verder brengen.
Willen we een klimaatcatastrofe voorkomen, dan is het cruciaal dat we onze economie fundamenteel hervormen. Het is tijd voor grenzen aan de groei. Maar is het leven in een samenleving zonder economische groei wel aantrekkelijk? Jazeker, is het overtuigde antwoord van econoom Paul Schenderling. Samen met een groep medestanders schreef hij het boek 'Er is leven na de groei'. Tijd voor een gesprek om de post-groei-samenleving te verkennen.
Volgens de degrowthbeweging is een wereldeconomie die minder grondstoffen en energie gebruikt, ecologische grenzen respecteert en toch floreert, absoluut mogelijk. Om dit te bereiken moeten we volgens antropoloog Jason Hickel wat we hebben eerlijk met elkaar delen, onze economie niet tegen maar in balans met de natuur inrichten, en bovenal onze obsessie met economische groei overboord gooien.
Energiebeleid klinkt technisch, maar is een fascinerend domein waarin ideologie en politieke strijd direct onder het oppervlak liggen. Door de liberalisering van nutsbedrijven zijn grote energiebedrijven ontstaan, die vooral uit zijn op winst. Dankzij de openstelling van de Europese energiemarkt is hun macht gegroeid. De Europese vrije markt biedt ook de kans voor een energierevolutie, die veel makkelijker te bereiken is dan de energiebedrijven ons willen doen geloven.
The division between anti-capitalists and market fundamentalists hampers any discussion on the ways to transform Europe into a smart, sustainable and inclusive society. Markets can help us achieve our political objectives, but so can regulation, government intervention and public support.
Het internationale milieubeleid richt zich op het redden van hernieuwbare hulpbronnen. Er is weinig aandacht voor het vraagstuk van de niet-hernieuwbare hulpbronnen, zoals metalen en fosfaat. Een verkenning van de dilemma’s, aan de hand van de sf-thriller 'Interstellar'.
Dankzij de Europese ecodesignrichtlijn worden onze apparaten steeds energiezuiniger. Volgens dezelfde aanpak moet de verspilling van grondstoffen worden teruggedrongen. Eurocommissaris Timmermans moet zich over zijn weerzin tegen nieuwe regels heen zetten als hij echt een circulaire economie wil.