Als seculiere Jood uit Rusland heeft Lagodinsky een lastige positie in Duitsland. Hij pleit voor een pluralistisch jodendom én voor meer openheid voor minderheden in het publieke debat. Tegelijkertijd is hij zich bewust van de spanningen tussen minderheden onderling, zoals tussen Joden, Russen en immigranten uit islamitische regio’s. Als gevolg hiervan houdt de vraag naar identiteit en haar publieke betekenis hem permanent bezig.
Verscholen achter morsige muren ligt in het 19e arrondissement van Wenen een vergeten schat: de Währinger begraafplaats, in gebruik geweest door de Joodse Gemeente van 1784 tot 1880. De graven vertellen het verhaal van de bloeiperiode van de Joodse gemeenschap in Wenen, dat vandaag overwoekerd is door verhalen van oorlog en vervolging. Marco Schreuder en Tina Walzer zetten zich samen al tien jaar in voor de zichtbaarheid en toegankelijkheid van deze plek.
De problematiek die door de stroom van vluchtelingen wordt opgeroepen, beheerst het nieuws. Persoonlijk kan ik heel slecht tegen beelden van mensen die ’s nacht door een rivier zwemmen of dagenlang in de regen zitten zonder verder te kunnen.
Het Noord-Franse Grande-Synthe laat milieumaatregelen werken vóór arme mensen. Het resultaat: biologische stadslandbouw, gratis openbaar vervoer en een gegarandeerd basisinkomen. Damien Carême was als burgemeester bijna twee decennia lang de motor achter het rood-groene beleid.
Vlak na de aanslagen in Parijs werd Almaci overspoelt met haatmail. Toen ze in een openbaar debat opriep tot eenheid noemde een andere deelnemer aan tafel haar een ‘paard van Troje’ omdat ze moslima is. Almaci is één van weinige moslims in de groene partijen van Europa. Zowel daarbinnen als daarbuiten staat ze in de frontlinie van het debat over de islam.
Het hangt samen met haar Amsterdams-katholieke achtergrond dat Sargentini graag voor pragmatische oplossingen kiest. Ze staat bekend als een vrouw met een stevige mening, maar die is, zeker wat betreft religie, niet gebaseerd op rechtlijnige principes. Emancipatie is het sleutelwoord.
Is er een lijn te ontdekken in de interviews over religie met politici van groene partijen uit heel Europa? Opvallend blijkt de beperkte betekenis van ‘het hogere’ voor de geïnterviewden. Ze zijn gericht op het handelen en daarin ook niet erg geduldig. Kritiek op maakbaarheid gaat samen met een visie op de mens als maat van alle dingen. Het evenwicht tussen daadkracht en waarden blijkt precair. Een beter begrip van de relatie tussen geloof en politiek kan helpen.
Europese politici over religie
Uitgesproken kritiek op het kapitalisme levert nog vaak afwijzende reacties op. Mensen vragen verwonderd of je dan liever in een communistisch land wilt leven, of ze verzuchten dat kapitalisme-kritiek enkel tot utopisch gefilosofeer leidt. Precies die reacties zetten journalist Sjors Roeters ertoe aan om op zoek te gaan naar concrete voorbeelden van een mogelijke post-kapitalistische samenleving. Voor die zoektocht, waarvan hij verslag deed in Vrij Nederland, reisde hij heel Europa af. De lessen verwerkt hij momenteel tot een boek, dat op 11 oktober verschijnt. Wetenschappelijk Bureau GroenLinks ging met Roeters in gesprek over het kapitalisme en de manieren om er voorbij te komen.