In de menswetenschappen staat ‘veerkracht’ voor het vermogen moeilijkheden te overwinnen. Dit betekent een positieve verschuiving van focus op problemen naar de weerbaarheid van mensen. Maar er is ook kritiek op de term. Is veerkracht een karaktertrek van een individu, een proces of een uitkomst? En is er een (morele) maatstaf?
Hoe veerkrachtig zijn landen en samenlevingen in een situatie van grote druk? In Griekenland probeert men te overleven onder extreme economische omstandigheden. Een ander woord blijkt dan onmisbaar: ongelijkheid. Veerkracht wordt verzet.
Veerkracht helpt politici en burgers in de omgang met onzekerheden, tegenslagen en onvoorspelbaarheid. Dat geldt zeker voor duurzaamheids- en klimaatbeleid. Maar flexibel bijsturen heeft zijn grens en daarom blijft het tijdig voorkomen van problemen cruciaal.
Veerkracht
Het sociale vangnet in Nederland is gescheurd. Een grote groep mensen heeft geen werk, leeft in armoede en wordt gewantrouwd door de overheid. Hoog tijd dus voor een fundamentele hervorming van ons socialezekerheidsstelsel. Maar hoe ziet het ideale vangnet eruit? Hoe garanderen we dat echt iedereen kan meedoen in de samenleving? Daarover praten we met Arjan Vliegenthart, directeur van het NIBUD, en Sandra Bos, onderzoeksleider van de Amsterdamse bijstandsexperimenten.
Met de term ‘veerkracht’ wordt een verschijnsel uit de natuur toegepast op het sociale domein. Kan dat zomaar? Welke kansen en welke gevaren schuilen er in zo’n analogie?
Veerkracht wordt in de eerste plaats voorgesteld als een ‘groen frame’. Wat gebeurt er als je de term toepast op sociaal terrein? Een gesprek over armoedebestrijding, Marx en roeien tegen de stroom.
“Nederlander betaalt elke dag twee euro aan Rusland voor aardgas", zo berekende onderzoeksbureau Kalavasta. Laten we afspreken dat iedere Nederlander per dag twee euro probeert te besparen op energiegebruik of het juist uitgeeft aan een ritje met een deelfiets of een smaakvolle groenteburger. Wie doet er mee?
Tata Steel ligt flink onder vuur vanwege de grote impact op gezondheid en klimaat. Maar helaas staat het bedrijf niet alleen. Nederland heeft voor een klein land veel zware, fossiele industrie, naast veel intensieve veehouderij en een enorme luchthaven. De zware industrie alleen al veroorzaakt een kwart van onze CO2-uitstoot. En die uitstoot daalt al tien jaar nauwelijks. Alleen met stevig en duidelijk overheidsbeleid krijgen we grip op de klimaat- en gezondheidsimpact van de industrie. Groene industriepolitiek is dan ook cruciaal.