Van de Westlandse kassen tot de Rotterdamse haven en de Limburgse aspergeteelt: steeds meer sectoren kampen, zelfs met het vrij verkeer van werknemers binnen de EU, met een dringend tekort aan personeel. Hoewel er buiten de EU mensen staan te popelen om in Nederland aan het werk te gaan, maken op dit moment vooral hoogopgeleide ‘expats’ kans op een werkvergunning. Hiermee blijven arbeidstekorten in stand en wijken ‘niet-kennismigranten’ uit naar gevaarlijke smokkelroutes. Hoog tijd voor een nieuw arbeidsmigratiebeleid.
De titel ‘Verloren land – De zeven stappen van democratie naar dictatuur’ heeft een persoonlijke lading. Ece Temelkuran werkte jarenlang als journalist bij diverse media in Turkije en voerde een vlijmscherpe pen, tot ze in 2012 werd ontslagen bij het dagblad Habertürk. Sinds 2016 leeft ze in ballingschap in de Kroatische hoofdstad Zagreb.
Honderdduizenden mensen willen graag aan het werk maar krijgen niet de ondersteuning die ze daarvoor nodig hebben. De aangeboden hulp sluit vaak nauwelijks aan op hun behoeften of wordt zo dwingend en wantrouwend gebracht, dat werkzoekenden ontmoedigd afhaken. Het is hoog tijd voor eerlijk en effectief arbeidsmarktbeleid dat mensen in staat stelt om zelf hun werkende leven vorm te geven.
Theodor Adorno, een van de grootste sociaal filosofen van de vorige eeuw, hield in 1967 aan de Universiteit van Wenen een lezing over de ‘aspecten van het nieuwe rechts-radicalisme’. Met de Holocaust nog vers in het collectieve geheugen probeerde Adorno het nieuw opkomende rechts te duiden.
Het is moreel verdedigbaar om arbeidsmigranten van buiten de EU tijdelijk en onder strikte voorwaarden minder rechten te geven dan burgers in het gastland. Hierdoor zullen landen namelijk bereid zijn om méér arbeidsmigranten toe te laten, stelt migratiedeskundige Martin Ruhs. Want of we het nu leuk vinden of niet: aan veel rechten hangt een prijskaartje. “Als die prijs tijdelijk omlaag gaat, krijgen meer mensen de kans op een beter leven.”
In 1977 schreef de Politieke Partij Radikalen, de ‘vrolijk linkse’ voorloper van GroenLinks, in het verkiezingsprogramma: “Nederland kan geen immigratieland zijn”. De PPR was met name kritisch over arbeidsmigratie. Zeventien jaar later, in 1994, schreef GroenLinks: “Nederland ís al een immigratieland”. En in 2006 stelde de partij dat het gemakkelijker moest worden voor arbeidsmigranten om tijdelijk in Nederland te komen werken. Hoe is deze radicale verandering in het linkse denken over arbeidsmigratie te verklaren?
Opgaan in de menigte, onzichtbaar zijn. Grapjes maken over jezelf voordat iemand anders het doet. Geen ruzie of lawaai maken. Altijd weer je best doen, glimlachen naar iedereen. Laten zien dat je net zo bent als zij, ook al zie je er anders uit.
Eind vorig jaar stond de brandende Amazone op de voorpagina’s. Deze branden houden niet alleen direct verband met klimaatverandering, maar ook met internationale handel.
Dit is de groene en linkse toekomst volgens Eva de Bruijn (1996), gemeenteraadslid voor GroenLinks in Eindhoven.