Wie landelijke verkiezingen wil winnen, moet in de electorale goudmijn Noord-Brabant zijn. Het voormalig katholieke bolwerk is tegenwoordig een van de provincies met het hoogste percentage kiezers die overstappen van de ene partij naar de andere. Dat maakt de provincie een swing state waar stemmen te winnen zijn.
De winst is groot, maar of GroenLinks het pluche werkelijk bereikt, was bij het ter perse gaan van deze Helling allesbehalve een zekerheid. In België deden de zusterpartijen van GroenLinks, Groen en Ecolo, al ervaring op. Die zijn confronterend: frustraties, interne strijd en electorale nederlagen liggen op de loer.
Meer dan twintig zetels wilden we halen. Het werden er acht. Door het eigen bestaansrecht ter discussie te stellen, werd de noodzaak om te stemmen op GroenLinks ondermijnd.
Duitsland heeft gestemd en er is een nieuw politiek landschap ontstaan. In zijn laatste analyse over de Duitse Groenen bespreekt Roderick Kefferpütz de groene verkiezingscampagne, belicht hij de krachten die een nieuw politiek landschap in Duitsland vormgeven en betoogt hij dat de Groenen goed gepositioneerd zijn om de aanjager van een regeringscoalitie te worden.
Alles is veel voor wie niet veel verwacht. Aan deze regel van Jacques Bloem uit zijn beroemde gedicht over de Dapperstraat moest ik denken bij de acht Kamerzetels die GroenLinks in 2021 haalde. Had iemand echt gedacht dat GroenLinks in staat zou zijn het resultaat van vier jaar eerder te evenaren? Waren we bovendien vergeten dat GroenLinks het doorgaans minder doet dan de peilingen beloven?
De uitslag van de Tweede Kamer verkiezingen onthulde in Rotterdam overal in Nederland een politiek landschap, waar de partijkeuze vrijwel samenvalt met de sociaaleconomische positie en deels met de etnische achtergrond van de kiezers. Zelfs in de meeste pluralistische stad van Nederland is dit beeld herkenbaar.
In vijf nieuwe gemeenten in het noorden van het land scoorde GroenLinks opvallend goed. Wat is het geheim, en wat kunnen andere afdelingen leren van de Groningse en Friese ervaringen tijdens de collegeonderhandelingen? Lokale wortels, ogen en oren in alle dorpen, en werken aan je ‘gunfactor’, vier jaar lang. “De campagne begint de dag na de verkiezingen.”
De milieubelastingen die GroenLinks bepleit, zoals de kilometerheffing, stuiten op maatschappelijke weerstand en populistische kritiek. Er is een manier om in te spelen op het wantrouwen tegen fiscale vergroening: het milieudividend.
Na het slotdebat voor de Provinciale Statenverkiezingen merkte cabaretier Dolf Jansen op dat er tijdens de turbulente verkiezingscampagne één zekerheid bestond: “Een stem op een vrouw is een stem op een vrouw.” Binnen het huidige kiesstelsel is dat inderdaad een feit. Maar in het door de commissie-Remkes voorgestelde alternatieve kiesstelsel kan een stem op een vrouw zomaar een stem op een man betekenen. Hoe zit dit?