Achter de schermen wordt schijnbaar hard gewerkt aan de inhoudelijke invulling van een regeerakkoord. In afwachting daarvan heb ik alvast een aantal criteria geformuleerd waarop het akkoord wat mij betreft beoordeeld mag worden, in willekeurige volgorde:

1. Verkleinen de afspraken de steeds groter wordende kloof tussen arm en rijk?

2. Krijgen de cruciale beroepen meer maatschappelijke waardering, zowel in geld, werkomstandigheden als in erkenning?

3. Stimuleren en ondersteunen de afspraken lokale (MKB-) bedrijvigheid?  

4. Worden bedrijven die waarde toevoegen gesteund en bedrijven die waarde onttrekken belast?

5. Worden de transities die nodig zijn (zoals klimaat, zorg, natuur) vanuit een systemische aanpak aangevlogen?  

6. Dragen de afspraken bij aan urgentie en enthousiasme in de samenleving om mee te doen aan de grote veranderingen?  

Voor mij zijn dit de kernvragen waarvoor een nieuw kabinet aan de lat staat. Je kunt ongetwijfeld nog wel iets toevoegen aan dit lijstje. Iets over de veelbesproken, maar nog weinig uitgewerkte nieuwe bestuurscultuur bijvoorbeeld. Zo klein als de kans dat GroenLinks en PvdA nog aan de onderhandeltafel komen, zo klein is ook de kans dat deze grote vraagstukken door de huidige onderhandelaars op de juiste manier aangepakt gaan worden.  

We hebben deze film immers al een jaar of vier op het scherm. Het aanhoudende gerommel in zowel de formatie als het landsbestuur voorspellen geen trendbreuk, eerder een neergang.

Die trendbreuk zal er alleen komen als de linkse progressieve beweging - met PvdA, GroenLinks en andere medestanders - stevig oppositie weet te voeren. Wat mij betreft doen ze dat op basis van een stevig schaduwakkoord dat wel voldoet aan de genoemde criteria.  

Wetenschappelijk Bureau GroenLinks gaat in ieder geval onvermoeid aan de slag om de bouwstenen voor verandering aan te reiken. We doen dit altijd vanuit een langetermijnperspectief, zoals met ons rapport Groene industriepolitiek dat breed door partijen werd omarmd.

Een groot project waar we de komende tijd aan werken, gaat over de fundamentele hervorming van onze economie vanuit de GroenLinkse waarden. Ik verwacht dat dit ons al een stuk dichter bij de antwoorden op de zes vraagstukken gaat brengen. In het winternummer van de Helling vind je de aftrap van het project door Kamerlid Senna Maatoug en projectleider Hans Rodenburg. Stay tuned!  

Mocht er binnen afzienbare tijd toch nog een regeerakkoord gepresenteerd worden… leg dit lijstje er gerust naast en/of mail ons de criteria die we volgens jou zouden moeten hanteren.

PS Dit is alweer mijn laatste column als interim directeur van het Wetenschappelijk Bureau GroenLinks. Vanaf half november zit Noortje Thijssen - een prachtige dochter rijker - weer op haar post.