Politici voelen zich bedreigd en geïntimideerd. Ze staan boven aan het lijstje beroepen met het laagste aanzien, samen met journalisten en tweedehandsautoverkopers. Ze worden niet geloofd en worden grof bejegend als ze in de aanloop naar verkiezingen flyers uitdelen op een markt.
Stephanie Bennett is Statenlid in Groningen en controleert beleidsvoorstellen altijd op constructies die mensen uitsluiten.
Het is onwaarschijnlijk dat we de ecologische crisis kunnen stoppen zolang onze economie blijft groeien. We kunnen ons dus maar beter voorbereiden op een toekomst zonder bbp-groei. Maar wat betekent een afscheid van de groei voor de positie van Nederland en de Europese Unie op het wereldtoneel? Kunnen we straks onszelf, de democratie en de internationale rechtsorde nog verdedigen tegen agressieve autocraten?
Onder invloed van euroscepsis en wantrouwen onder de Nederlandse bevolking heeft Den Haag lange tijd de uitbreiding van de Europese Unie gefrustreerd. Dat had negatieve, destabiliserende consequenties voor de Westelijke Balkan. In de publieke opinie is de stemming inmiddels omgeslagen, van isolationisme naar meer internationalisme. Nederland moet nu het voortouw nemen om de toenadering tussen EU en de westelijke Balkanlanden weer op gang te brengen.
Extreme rijkdom is niet alleen schadelijk voor de democratie maar ook voor het klimaat. In de praktijk is rijkdom niet verenigbaar met onze ecologische plichten. Er zijn voldoende redenen om een extra beroep te doen op de allerrijksten in de strijd tegen klimaatverandering.
Hoe heeft de Oekraïense samenleving zich de afgelopen jaren ontwikkeld? Hoe staat de democratie ervoor? We voerden een gesprek met twee Oekraïne-kenners over de enorme veerkracht van Oekraïense gemeenschappen in oorlogstijd.
Het beroep op feiten is in de praktijk vaak een slinkse manier om anderen te intimideren en het zwijgen op te leggen. Voor het herstel van onderling vertrouwen in politiek en samenleving hebben we dan ook niet meer feiten nodig, maar juist meer bereidheid om te erkennen dat de ander ook (voor een deel) gelijk kan hebben. Democratie is immers niet het organiseren van waarheid, maar van twijfel.
Tom Louwerse, Frank Hemmes en Pieter Pekelharing vinden dat ik de feiten stukrelativeer en dat politiek bedrijven op basis van onzekerheid niet mogelijk is. Maar een vrijzinnig-democratische politiek moet juist meer onzekerheid wagen.
Feiten zijn onmisbaar voor een democratisch politiek debat. Sociale media verlagen de drempel voor burgers om zich in dit debat te mengen, maar zijn ook kampioen in het verspreiden van desinformatie – en bedreigen daarmee de positie van feiten. Overheden moeten de grote platforms dan ook nadrukkelijker aanspreken op hun verantwoordelijkheid voor een open, eerlijk en op feiten gebaseerd politiek debat. Daarbij hoort ook een herwaardering van een traditionele steunpilaar van de democratie: de vrije pers.
De standpunten van GroenLinks over democratie en zeggenschap van burgers zijn zwak en beperkt, en bieden niet meer dan een bedeesd antwoord op de ruwe uitdagingen van het rechts-populisme. GroenLinks moet de komende decennia het ideaal van radicale democratisering opnieuw uitvinden.