De Europese Unie heeft sterke invloed op de uitstoot van CO2 en andere gassen die klimaatverandering veroorzaken. Zij heeft de macht om alle uitstoot binnen haar grenzen aanzienlijk te verminderen, plus een vergelijkbare uitstoot buiten haar grenzen. De Europese verkiezingen zijn dus ook klimaatverkiezingen. Dat blijkt uit een quickscan van het Wetenschappelijk Bureau van GroenLinks.
De meeste politieke partijen in Nederland pleiten inmiddels voor een grondstoffentransitie. Dat is goed nieuws. Het risico bestaat alleen dat de kosten van die transitie vooral gedragen zullen worden door grondstofproducerende ontwikkelingslanden. Juist groene en progressieve partijen dienen aandacht te vragen voor de mogelijke verliezers en aan te sturen op een eerlijke transitie.
Nederland staat aan de vooravond van de Groene Eeuw. Klimaatverandering en toenemende grondstoffenschaarste dwingen verregaande verduurzaming van onze economie af. De industrie speelt hierin een hoofdrol, als grootverbruiker van grondstoffen en verantwoordelijke voor het grootste aandeel van de Nederlandse uitstoot van broeikasgassen. Welk overheidsbeleid versnelt de verduurzaming van de Nederlandse industrie?
In het politieke debat wordt de term ‘Europees leger’ te pas en te onpas gebruikt, maar zelden wordt erbij gezegd wat dat echt zou betekenen: dat de nationale strijdkrachten volledig verdwijnen en vervangen worden door één land-, lucht- en zeemacht, waarvan alle militairen op de loonlijst van de EU staan.
Het is onwaarschijnlijk dat we de ecologische crisis kunnen stoppen zolang onze economie blijft groeien. We kunnen ons dus maar beter voorbereiden op een toekomst zonder bbp-groei. Maar wat betekent een afscheid van de groei voor de positie van Nederland en de Europese Unie op het wereldtoneel? Kunnen we straks onszelf, de democratie en de internationale rechtsorde nog verdedigen tegen agressieve autocraten?
In het ruim 900 pagina’s tellende Capital et idéologie brengt de Franse econoom Thomas Piketty tweeduizend jaar ongelijkheid in kaart en maakt hij deze meetbaar. Piketty heeft daarnaast een opvallende agenda: hij wil het kapitalisme niet hervormen, maar streeft naar een ander stelsel.
Handelsoorlogen, sancties, vijandige overnames, valutamanipulatie: een nieuwe economische orde verrijst. Om de Pruisische generaal en militair theoreticus Carl von Clausewitz te parafraseren: economie is de voortzetting van oorlog met andere middelen. De VS en China vechten hun strijd om geopolitieke heerschappij voornamelijk uit binnen de wereldeconomie, en Europa moet hier een weg in zien te vinden. zoals blijkt uit nieuwe voorstellen van de Duitse Groenen, is progressief beleid best verenigbaar met een ambitieuze handelspolitiek die ervoor zorgt dat dat Europa niet degradeert van speler naar speelterrein.
Samenwerken of standpunt matigen. Dat zijn de twee mogelijke wegen voor groene partijen naar landelijke regeringsverantwoordelijkheid, analyseert Simon Otjes op basis van vergelijkingen met Zweden en Finland. In veel gemeenten is GroenLinks al een doorgewinterde coalitiepartij. Vier fractievoorzitters vertellen over het wel en wee van lokaal regeren.
Kort geleden was ik in Cremona voor het Monteverdi festival: wat een prachtige stad en wat een heerlijk concert. Ik kom al vele jaren in Italië en er is altijd crisis: Brigate Rosse, Berlusconi en nu de dreiging van omvallende banken. Tegelijkertijd zijn veel steden prachtiger dan ooit, is het eten er verrukkelijk en de cultuur zeldzaam rijk. Daar kijk je als Noorderling toch met een zekere afgunst naar.
Met de verkiezingsoverwinning van Syriza in Griekenland en de groei van Podemos in Spanje is links weer in opkomst in Zuid-Europa. In West-Europa is van zo’n opleving weinig te zien. Dat kan anders.