Als ons water niet snel schoner wordt, dreigt een nieuwe stikstofcrisis, die het land op slot gooit. We spreken erover met Renske Diek van Natuurmonumenten en Sander Mager van Water Natuurlijk.
Wordt Groningen, na de ellende van de aardgaswinning, dé groene energieprovincie van Nederland. En blijven de baten ditmaal wél in de regio? Corinne Ellemeet voert een gesprek met Melissa Kashiku van Hoorn, gedeputeerde voor klimaat, energie en water in de provincie Groningen.
De doorrekeningen door het Centraal Planbureau van de verkiezingsprogramma’s van politieke partijen geven een eenzijdig beeld van de werkelijkheid. Doordat het CPB alleen de financieel-economische gevolgen van voorgenomen beleid in kaart brengt, krijgt de kiezer geen informatie over de effecten van partijprogramma’s op welzijn en milieu.
Het ‘wat’, daar zijn Rik Grashoff en Martin Scholten het roerend over eens: het tegengaan van klimaatverandering vraagt om een natuurinclusieve kringlooplandbouw. Over het ‘hoe’ verschillen ze van mening. Volgens voormalig Tweede Kamerlid Grashoff vereist deze omslag een forse inkrimping van de veestapel. Scholten, hoofd van de Animal Sciences Group van Wageningen Universiteit, vindt dat een verkeerde insteek. Een soms felle discussie tussen twee voorstanders van een groener landbouwbeleid. “Als we niet stevig ingrijpen, gaan we de bietenbrug op.”
Veerkracht is een bruikbaar concept bij het doorlichten van systemen, of dat nu om voedsel, geld of energie gaat. Veerkracht is geen ideologie, maar een concept dat handen en voeten geeft aan idealen als duurzaamheid.
De gestaalde juridische kaders verdragen zich moeilijk met ecosystemen, zeker als ze groot en ver weg zijn (of lijken). We spreken rechtsgeleerde Prue Taylor, kenner van het gemeenschappelijk erfgoed van de mensheid. "De soevereiniteit van staten, die onze planeet kapot maakt, moet aan banden worden gelegd."
Om het leven op onze planeet te behouden is een fundamentele hervorming van onze economie onvermijdelijk. Dit kan alleen als we het vertrouwen in de overheid herstellen. Een sterke overheid die met zelfvertrouwen samenwerkt met haar burgers, is noodzakelijk als we het kapitalisme nog willen keren.
Aan de hand van haar inmiddels wereldberoemde donutmodel pleit Oxford-econoom Kate Raworth voor een nieuwe manier van denken over groei: niet als doel op zich, maar als iets dat gebonden is aan de planetaire en welvaartsgrenzen. “Al zullen degenen die profiteren van het huidige systeem zich in eerste instantie natuurlijk verzetten.”
De nieuwe Omgevingswet biedt kansen voor GroenLinks, zo blijkt tijdens een gesprek met drie lokale politici. Maar dan moeten de nieuwgekozen raadsleden wel in een vroeg stadium hun ambities voor een groene leefomgeving agenderen. Dan kan de nieuwe wet volop ruimte geven aan zaken als de energietransitie, de compacte stad en het vergroenen van de landbouw, zo blijkt uit een gesprek tussen drie lokale politici. Oplettendheid is echter geboden: de wet zet de gemeenteraad op achterstand.