De wereld is veiliger dan ooit. In de afgelopen veertig jaar is het aantal oorlogen gehalveerd waardoor er nu slechts twintig spectaculaire oorlogen plaatsvinden. Bovendien is er al bijna zeventig jaar voorbij gegaan zonder wereldoorlogen, de langste periode in de globale geschiedenis.
Prof. mr. P.A. Nollkaemper is hoogleraar internationaal publiekrecht aan de Universiteit van Amsterdam en extern juridisch adviseur van de minister van Buitenlandse Zaken. Wij legden hem een aantal prangende vragen voor.
Honderden leden op negen provinciale bijeenkomsten. Tientallen bijdragen online. Een goedbezochte expertmeeting van de internationale werkgroepen. Een drukbezocht symposium van Bureau de Helling.
Auteur Gerrit Pas mag als eerste de goedgevulde zaal toespreken. In zijn introductie op de door hem geschreven bundel ‘Burgers beschermen. GroenLinks van Koude Oorlog naar humanitaire interventie' maakt hij duidelijk dat GroenLinks in 1989 werd gevormd uit vier partijen die alle vier tot de politieke kern van de Nederlandse vredesbeweging behoorden, maar daar stuk voor stuk anders in stonden. Van algemeen pacifisten tot atoompacifisten, tot mensen die vooral het blokdenken (waar de NAVO model voor stond) wilden doorbreken.
In de discussie over humanitaire interventies binnen GroenLinks komt het VN-mandaat vaak ter sprake, aangezien veel politiek handelen onder het internationale rechtssysteem valt. Michiel van de Kasteelen is onder andere Speciaal Adviseur bij het Departement Rechten in Utrecht en geeft in dit drieluik uitleg over de oorsprong, de werking en zijn beoogde toekomst van het VN-mandaat.
Wanneer is militair ingrijpen in het buitenland gerechtvaardigd? Die vraag raakt eerder aan de dilemma's dan aan de criteria van een rechtvaardige oorlog, schrijft Jasper Blom. Het is een groot goed dat GroenLinks het debat hierover aangaat, en Bureau de Helling werkt daar als onafhankelijke aanjager van het partijdebat graag aan mee, zegt de directeur van het Bureau. 'Speel je eigen advocaat van de duivel.'
Het nationalisme in Europa moet overwonnen worden. Dat kan alleen door meer ruimte te geven aan een democratischer en socialer Europa. Deze stelling onderschrijven alle auteurs van de special Europa 1914-2014: meer Europese samenwerking, meer Europees debat, meer uitwisseling van verhalen in Europa is nodig.
Het realiseren vrede niet altijd zonder geweld. Soms moet vrede worden afgedwongen zo stellen Giel van der Steenhoven en Eline van Nistelrooij.
Gewetensbezwaarden militaire dienst kregen vaak tijdens het toetsen van hun gewetensbezwaren de volgende vraag voorgelegd: ‘Indien uw partner op het punt staat gedood te worden en u beschikt over een geweer, zou u uw partner redden door de dader te doden of stelt u zich dan net zo principieel op als u nu als dienstweigeraar doet?’
De sterke focus op militaire interventie in politieke debatten is vaak te nauw en leidt daarmee af van andere belangrijke beleidsopties voor het voorkomen van grove mensenrechtenschendingen.