Steeds meer gemeenten voeden algoritmen met grote hoeveelheden persoonsgegevens om voorspellingen te doen over hun burgers. De Engelse stad Bristol geeft elk kind een score tussen 0 en 100, die het risico weergeeft dat het kind slachtoffer wordt van misbruik of verwaarlozing. Nederland kende tot voor kort SyRI, een systeem dat de bewoners van arme wijken binnenstebuiten keerde om fraude op te sporen. Wat is het effect van zulke voorspellende algoritmen op privacy, sociale rechtvaardigheid en het vertrouwen van burgers in hun overheid?
Dragen corona-traceerapps bij aan massasurveillance of geven zij juist een impuls aan het privacyvriendelijk ontwerpen van nieuwe technologie?
Veel mensen voelen weerzin bij het idee dat alleenstaande tachtigplussers gezelschap krijgen van zorgrobots. Maar weerspiegelt die weerzin niet eerder onze angst voor de ouderdom dan een afwijzing van technologische innovaties? Het debat over technologie en zorg tijdens de conferentie Kan technologie ook links zijn? in de Eerste Kamer levert prikkelende vragen op, maar ook duidelijke antwoorden. De deelnemers zijn het erover eens dat patiënten en werknemers een zware stem toekomt bij de ontwikkeling van technologie voor de zorgsector.
Het smart city-concept klinkt veelbelovend. Overheidstaken kunnen we sneller, goedkoper en efficiënter uitvoeren dankzij digitale technologie. Maar het leven van de dakloze Hassan staat in de smart city niet sneller of goedkoper weer op de rails, en de succesvolle zelfstandig ondernemer Esther verliest al haar rechten met één druk op de knop. Aan de hand van deze verhalen laat ik zien hoe en waardoor de overheid van karakter is veranderd door de toepassing van ICT.
De app die de regering wil inzetten tegen het coronavirus roept nog te veel twijfels op. Wettelijke waarborgen kunnen het vertrouwen in de app vergroten.
Het afgelopen decennium zijn er onder het mom van veiligheid talloze maatregelen geïntroduceerd die politie, justitie en inlichtingendiensten de bevoegdheid geven grote hoeveelheden gegevens over burgers te verzamelen. Het belang van veiligheid staat voorop, waarbij niet of nauwelijks rekening wordt gehouden met privacy en gegevensbescherming. Deze worden vooral beschouwd als een hinderlijk obstakel, zowel door de praktijk als door de verantwoordelijke politici.
Onze smartphones kunnen een rol spelen bij het intomen van het aantal coronabesmettingen. Maar het gebruik van een contactopsporingsapp mag niet worden afgedwongen, zoals minister De Jonge overweegt. Dat zou het vertrouwen in de overheid ondermijnen.