Meteen na de coronacrisis werd er een Internationale Gezondheidsstrategie opgesteld. Directe aanleiding was de acute realisatie dat virussen zich niet aan grenzen houden en een volgende pandemie alleen voorkomen kan worden als alle landen in de wereld snel kunnen handelen bij een volgende uitbraak.
Het gele boekje is terug. Bij het halen van de eerste vaccinatie was ik het documentje, dat onderin een laadje lag, bijna vergeten. Omdat ik Janssen kreeg, moest ik voor de stempel een extra tripje maken naar de vaccinatie-hal. Het voelde goed. Mijn gele boekje herinnerde me aan mijn reizen. De eerste stempel is van 1992 – gele koorts. Ben je net als ik – wit, hoog opgeleid, rond de vijftig- dan weet je hoe belangrijk keuzevrijheid is. In ons land woedt een heftig debat over vaccineren en keuzevrijheid, maar daarover gaat deze column niet.
De pandemie deed de wereld op zijn grondvesten schudden, eiste 5,5 miljoen mensenlevens en blijft wereldwijd woeden. Nu Europese landen de beperkingen opheffen, willen velen een punt zetten achter Covid-19. Adam Tooze wil met Shutdown: How Covid Shook the World's Economy juist analyseren wat er gebeurde. Wat zegt de pandemie over de wereldwijde verhoudingen? Tweede Kamerlid Senna Maatoug ging met de economisch historicus uit de Verenigde Staten in gesprek over zijn boek. Hoe moet de politiek reageren op pandemieën en de klimaatcrisis?
Begin 2020 werd ook Nederland geconfronteerd met de komst van het nieuwe coronavirus. In een historische persconferentie op 12 maart kondigden de premier en de minister voor medische zorg de eerste landelijke coronamaatregelen aan. Evenementen werden afgelast. Wat online kon, ging online. Wie klachten had, moest thuisblijven. Kort erna volgde de eerste lockdown. Onder meer scholen, horeca en sportclubs gingen dicht. We zijn nu twee jaar en meerdere lockdowns verder. Wat zijn de lessen voor politiek en overheid?
De coronaperiode heeft sociale schade veroorzaakt. Het is tijd om de scherven op te rapen. Zeker waar het gaat om kansenongelijkheid. Aldus Kim Putters, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau, in de bevlogen toespraak die hij hield op het recente GroenLinks-congres. Putters benoemt drie rookgordijnen die het zicht belemmeren op de echte ongelijkheid in ons land. Hij schetst ook oplossingen.
Sinds maart vorig jaar komt het er min of meer op neer dat alles wat we voor onmogelijk hielden, tóch gebeurt. Een avondklok? Ondenkbaar. De basisscholen zouden écht niet meer dichtgaan na de bekritiseerde sluiting in het voorjaar. Net zo onvoorstelbaar waren een inmiddels al vijf maanden durende sluiting van de horeca en een lockdown waarvan het einde nog steeds niet in zicht is.
Als één groot toneelstuk – zo vat Philipp Blom de actuele gebeurtenissen op, van de Brexit tot het Trump-tijdperk, en van de dreigende klimaatramp tot de coronacrisis. Door de wereld te zien als een toneel kan Blom nadenken over welke verhalen samenlevingen zichzelf vertellen, welke beelden ze scheppen, hoe die verhalen ‘een landkaart van het heden en de toekomst tekenen en wat ze verbergen’.
Verkiezingsprogramma’s van links tot rechts laten een opvallende ruk naar links zien. Beleven we werkelijk het einde van het neoliberalisme, ook nog eens onder het leiderschap van een historisch dominante VVD? Heeft een virus het neoliberalisme ten val gebracht?
We hebben genoeg geld, maar we gebruiken het verkeerd. Dat is de belangrijkste constatering van Dirk Bezemer in Een land van kleine buffers. Het boek geeft een boeiende en soms ietwat technische inkijk in de werking van het financiële systeem en onze economie. Bezemer legt overtuigend uit wat daarbij de problemen zijn én welke kansen de coronacrisis biedt om deze op te lossen, en zo tot een beter werkende en duurzame economie te komen.
Het was een feit dat een wetenschappelijke basis ontbrak voor het kabinetsbesluit op 15 maart om de scholen en kinderdagverblijven te sluiten. Het was een feit dat de maatschappelijke druk vanuit leerkrachten en ouders op de overheid om de scholen en crèches te sluiten, snel groeide. Het was een feit dat premier Rutte in zijn eerdere persconferentie had gezegd: we volgen de wetenschap.