Het probleem

Paul Hofman: “Toen ik in juni 2022 klimaatwethouder werd, had de gemeenteraad al besloten dat we in onze gemeente – die bestaat uit de dorpen De Steeg, Dieren, Ellecom, Laag-Soeren, Rheden, Spankeren en Velp – aan grootschalige energieopwekking moesten gaan doen. Er lag een beleidskader ‘Energie en Landschap’, maar er was nog veel weerstand. De inwoners zagen op tegen grootschalige energieopwekking met windmolens en zonnepalen in hun directe leefomgeving. Veel insprekers voelden zich niet gehoord. De raad worstelde daarmee. Die wilde enerzijds de verantwoordelijkheid nemen voor een energie- en CO2-neutrale gemeente en anderzijds recht doen aan de emotionele betrokkenheid van de inwoners.”

“De deelnemers zijn begonnen met het verkennen van wat je moet verstaan onder CO2-neutraliteit in onze gemeente. Belangrijk vonden de participanten dat wij ons als overheid niet te rationeel en instrumenteel opstelden. Je moet de emoties van de burgers en hun liefde voor de woonomgeving serieus nemen, want anders voelen mensen zich weggezet als mensen die zeggen: Not in my backyard. En wat je dan doet, is mensen emotioneel verwaarlozen.”

De resultaten

“Het burgerberaad is een goed middel gebleken om de burgerkracht te gebruiken om in beweging te komen. De onderwerpen die je voorlegt moeten wel concreet zijn en toekomstgericht. Denk bijvoorbeeld aan circulaire economie en natuurinclusieve landbouw. Dankzij het Burgerakkoord Rheden CO2-neutraal hebben wij als lokale overheid meer draagvlak gekregen voor het doorvoeren van systeemveranderingen.

“Het akkoord bevat 36 voorstellen. De burgers willen consuminderen met voedsel, mobiliteit en wonen. Ze willen ook dat de gemeente voorlichting geeft over de CO2-impact van het kopen van spullen. Verder vragen ze om herstel van de natuur en het openbare groen en het stimuleren van duurzame landbouw. Het is hoopgevend dat het burgers lukt wat overheden op internationale klimaattoppen niet voor elkaar krijgen: werken aan aardgasvrije dorpen en wijken en een groene en klimaatbestendige omgeving, zuinig omspringen met grondstoffen en minder afval produceren."

“Een voordeel van het burgerberaad is verder dat onze inwoners meer begrip hebben voor de moeilijke keuzes waarvoor we als gemeente staan. Het burgerberaad helpt ons zeer bij het versneld inzetten van onder meer de energietransitie. Ik maak me nog wel zorgen over het grootschalig opwekken van energie. Dat onderwerp heeft nog te weinig aandacht gehad terwijl het een majeur pijnpunt is.

“Het zal nog veel tijd en energie kosten om – samen met de inwoners – met de bouwstenen uit het burgerakkoord daadwerkelijk te gaan bouwen, dus het burgerberaad is niet de eindoplossing. Maar zonder burgerberaad hadden we veel gesprekken moeten voeren in de politieke arena en waren we rondjes blijven draaien. Nu zeggen alle partijen: wethouder, wanneer gaat u aan de slag? De verwachtingen zijn hooggespannen. Ik ben heel blij met die urgentie.”