Nederland en Europa doen hun best de grondstoffen veilig te stellen die cruciaal zijn voor de economie, maar waarvan het niet zeker is dat ze beschikbaar blijven. Wat is de beste strategie voor behoud van deze ‘kritieke grondstoffen’ op duurzame wijze?
Verhoog de belasting op het gebruik van natuurlijke hulpbronnen en verlaag de lasten op arbeid. Zo wil denktank Ex’tax de circulaire economie dichterbij brengen. Lof én kritiek werd zijn deel. Een gesprek met de voorzitter.
Onze mobieltjes en andere apparaten worden steeds geavanceerder, mede dankzij metalen waarvan niemand weet dat ze erin zitten, laat staan hoe ze heten. Gaan apparaten kapot of worden ze ingeruild voor een nieuwer model, dan belanden veel van deze metalen op de schroothoop.
Grondstoffenpolitiek
De chemische sector, staalbedrijven en raffinaderijen gaan hun productieprocessen volledig herzien om een klimaatneutrale, groene toekomst mogelijk te maken. Deze omslag is hard nodig voor klimaat, natuur en omwonenden. De transitie biedt kansen voor werknemers en de arbeidsmarkt, want de komende jaren komen er veel groene banen bij. Maar er gaan ook banen verdwijnen en veranderen. De groene banen vereisen vaak andere vaardigheden dan de oude. De afgelopen maanden zijn wij in gesprek gegaan met werknemers in de zware industrie, met werkgevers- en werknemersorganisaties, en met de milieubeweging. We wilden van hen weten hoe de omslag succesvol kan worden gemaakt en wat zij de komende jaren hopen te realiseren. De gesprekken vormden inspiratie voor deze roodgroene politieke agenda, waarvoor wij ons gaan inzetten in de nationale en Europese politieke arena.
De Rotterdamse Haven wil de duurzaamste haven van Europa worden. Maar de bedrijfsvoering is vooralsnog gericht op winsten op de korte termijn, niet op investeringen voor de lange termijn. De verduurzaming van de haven kan uiteindelijk alleen slagen als het bedrijfsmatige karakter van de haven verandert en als de overheid veel meer richting en ondersteuning geeft.
De staalproductie in Nederland heeft alleen toekomst als deze duurzaam wordt, zoveel is wel duidelijk na alle ophef die er de laatste jaren rond de vervuiling van Tata is ontstaan. De werknemers van Tata zien dit ook in, en voeren strijd voor staalproductie op basis van waterstof in plaats van kolen. Een reconstructie hoe de kennis en inzet van werknemers een internationaal bedrijf tot verduurzaming kan aanzetten.
Werk in de groene industrie
In het essay 'Niet boos maar machteloos' vatten de journalisten Jelle van der Meer en Marcel Ham twintig jaar wetenschappelijk onderzoek naar de boze burger samen. De rode draad in dat onderzoek is een gevoel van machteloosheid.
De Europese Green Deal is praktisch maar ook symbolisch van grote betekenis. Alleen al het feit dat het gelukt is deze afspraken te maken, geeft hoop dat het zal lukken de opwarming van de aarde te beperken. Wat nu snel nodig is, is een plan van aanpak voor de Europese arbeidsmarkt. Onze industrie kan alleen verduurzamen wanneer oneerlijke concurrentie met landen buiten Europa wordt tegengegaan. Ook moet voorkomen worden dat de rekening van de energietransitie belandt bij werkenden in kwetsbare regio’s en dat een tekort aan geschikte arbeidskrachten de energietransitie vertraagt.