Europa, het zou zomaar de beste regio om in te wonen kunnen zijn. Maar het uitzicht op een duurzaam – ecologisch én politiek duurzaam – en solidair Europa lijkt nog ver weg. Het debatklimaat over en in Europa maakt het niet makkelijker: het wordt steeds vaker gevoerd in uitersten. En het gekrakeel over de euro als onderdeel van een visieloos, neoliberaal beleid brengen ons geen stap verder. Duiding en voorstellen voor een Europese agenda.
Sinds maart vorig jaar komt het er min of meer op neer dat alles wat we voor onmogelijk hielden, tóch gebeurt. Een avondklok? Ondenkbaar. De basisscholen zouden écht niet meer dichtgaan na de bekritiseerde sluiting in het voorjaar. Net zo onvoorstelbaar waren een inmiddels al vijf maanden durende sluiting van de horeca en een lockdown waarvan het einde nog steeds niet in zicht is.
Naar aanleiding van de activiteiten van de Islamic State in Syrië en Irak is de discussie over humanitaire interventie opnieuw losgebarsten. Deze discussie, nergens feller dan in GroenLinkse kring, is verzand in een vruchteloze herhaling van zetten. Wat nodig is, is een verregaande transformatie van onze interventiecapaciteit, niet uitgaande van het reddingsparadigma maar van aansluiten bij zelfredzaamheid van mensen.
Kennen jullie Calimero nog? Het kuikentje van ‘zij zijn groot en ik is klein, en dat is niet eerlijk, oh nee'? Dat kuikentje dat, omdat het zo’n goed excuus had, vervolgens zelf niets ondernam? Nederland leidt aan het Calimero-syndroom. We houden onszelf voor dat we te klein zijn om het verschil te maken, maar niets is minder waar.
Goedkope kleding of een einde aan dwangarbeid in China? Servië en Albanië bij de EU of accepteren dat China in deze landen aan invloed wint? Het buitenlandbeleid moet grondig op de schop en dat betekent onvermijdelijk keuzes maken – soms pijnlijke.
Verkiezingsprogramma’s van links tot rechts laten een opvallende ruk naar links zien. Beleven we werkelijk het einde van het neoliberalisme, ook nog eens onder het leiderschap van een historisch dominante VVD? Heeft een virus het neoliberalisme ten val gebracht?
De afgelopen maanden spraken premier Rutte en minister Kaag hun collega’s bij de Wereldbank, de EU en de VN aan op de noodzaak om klimaatverandering aan te pakken. Zo riep minister Kaag, samen met onder andere ministers uit Duitsland en Frankrijk, in een ingezonden brief in The Guardian het IMF op tot het financieren van duurzaam herstel door vooral in te zetten op groene infrastructuur en koolstofarme economieën.
Gedreven door koppig optimisme en dankzij collaboratieve diplomatie lukte Christiana Figueres in 2015 wat niemand voor mogelijk had gehouden: ze smeedde namens de VN het Klimaatakkoord van Parijs. Sindsdien reist ze de wereld rond om mensen ervan te doordringen dat iedereen een rol heeft te spelen in het beschermen van de aarde. “Klimaatverandering bestrijden geeft geen garantie op succes, maar niks doen is onacceptabel.”
Quizvraag: de wereld telt vandaag 2 miljard kinderen van 15 jaar of jonger. Hoeveel zullen er zijn in het jaar 2100?
A. 4 miljard
B. 3 miljard
C. 2 miljard
‘Wij zijn de grootste NGO ter wereld.’ Het is deze uitspraak van Paul Polman, tot 1 januari 2019 topman van Unilever, die succesauteur Jeroen Smit een nieuw onderwerp verschafte na De prooi, diens bestseller over de teloorgang van ABN Amro.