Een samenleving waarin alle kinderen evenveel kans hebben op de beste opleidingen, ongeacht hun huidskleur of het inkomen van hun ouders. Waarin iedereen kan opklimmen van krantenmeisje tot miljonair. Klinkt dit als de gedroomde maatschappij? Niet volgens politiek filosoof en moral rockstar Michael Sandel.
In Nice White Parents, de nieuwste podcast van Serial Productions, eigendom van The New York Times, duikt host Chana Joffe-Walt in het schoolsysteem van de New Yorkse wijk Brooklyn. Bij het verschijnen riep de titel meer weerstand op dan het probleem dat de podcast aankaart: de rol van witte ouders bij het ontstaan én tegengaan van kansenongelijkheid en segregatie in het onderwijs. Maar de podcast wegzetten als een aanval op goedwillende witte ouders doet dit gedegen en boeiende journalistieke project tekort.
Het is mogelijk de allergrootste klacht die ik om me heen en in de media hoor: veel mensen kunnen geen woning krijgen, kunnen niet verhuizen naar een geschiktere woning of moeten enorme prijzen betalen. Dat wordt ervaren als heel onrechtvaardig, maar mensen voelen zich er machteloos bij.
Er is sprake van een wooncrisis, ook in Amsterdam. Voor een sociale huurwoning is de gemiddelde wachttijd 14 jaar en huren in het middensegment rijzen de pan uit: een prijs van 1500 euro per maand voor een appartementje is niet ongebruikelijk. Het is hoog noodzakelijk dat we de middenhuur gaan reguleren, er meer sociale huurwoningen bijkomen en woningcorporaties een veel bredere taak krijgen om ook in dit segment te gaan verhuren.
“Ik zit vast”, schreef de 25-jarige docente Anne Breukelaar op 14 mei in een ingezonden brief in NRC Handelsblad. Zeven jaar woonde ze op zichzelf, maar na het behalen van haar tweede masterdiploma trok ze noodgedwongen weer bij haar ouders in. Niet omdat ze terugverlangde naar het ouderlijk huis, maar omdat ze zich met haar modale inkomen geen eigen woning in de buurt van Nijmegen of Den Bosch kan veroorloven. Het verhaal van Anne is illustratief voor de huidige situatie op de woningmarkt: voor een sociale huurwoning verdient ze teveel, voor een hypotheek te weinig. Particuliere verhuurders eigen dat zij bruto vier tot vijf keer de huurprijs verdient, die voor een woning van 45 vierkante meter al snel neerkomt op 900 euro. Tel uit haar verlies.
Wie teveel verdient voor een sociale huurwoning en te weinig voor een koophuis, heeft het zwaar op de woningmarkt. Speculanten hebben massaal woningen gekocht om deze tegen woekerprijzen te verhuren aan mensen met een middeninkomen. Vier oplossingen om de ruimte voor speculanten te beperken en huren weer aantrekkelijk en betaalbaar te maken.
We strijden tegen twee crises: de coronacrisis en de klimaatcrisis. Gezonde natuur is geen hoax. De virussen die de wereld de afgelopen jaren teisterden, zijn aan elkaar verwant en hebben te maken met de manier waarop we met de natuur omgaan. Vóór de coronacrisis uitbrak, waren er wereldwijd klimaatdemonstraties. Die zorgen zijn niet weg. Een meerderheid van de Nederlanders ziet de coronacrisis als een kans om meer duurzaamheid door te voeren. Wat houdt de Green Deal in? Hoe moet GroenLinks omgaan met deze ‘routekaart om de EU-economie duurzaam te maken’? Hoe behouden we het momentum om echt grote veranderingen door te zetten? Welke kansen in de groene economie kunnen (en mogen) we niet laten lopen?
Jonge mensen ontspringen de dans bij corona, maar betalen wel de prijs voor de coronacrisis en de klimaatcrisis. De tieners en twintigers van nu worden opgezadeld met de gevolgen. Ze zijn de generatie die opgroeien zonder basisbeurs en zijn hoge studieleningen aangegaan. Veel verloren hun bijbaan in coronatijd en het is de vraag of ze na de crisis zo weer aan het werk kunnen. Na beroepsopleiding of studie wacht hen geen vaste baan en op de oververhitte woningmarkt een betaalbaar dak boven je hoofd vinden is een beproeving. Tegelijkertijd zijn jongeren veerkrachtig en inventief. Als we welvaart eerlijk willen verdelen, een toekomst willen waarin duurzaamheid voorop staat en waarin starters volwaardig kunnen meedraaien in de samenleving: welke voorstellen helpen jongeren en twintigers vooruit? Wat moet er nu gebeuren? Wat zijn de dilemma’s als er keuzes gemaakt moeten worden?
Een koopwoning is altijd een goede investering en maakt ons betere mensen. Huurregulering drijft de prijzen op en bij een welvarende samenleving hoort nu eenmaal een grote koopsector. Deze en andere veelgehoorde mythes over wonen, gebaseerd op een rotsvast geloof in marktwerking, hebben bijgedragen aan een huisvestingsbeleid dat bijzonder vriendelijk is voor kopers en dat veel huurders in de problemen brengt. Tijd om deze mythes door te prikken en huurders evenveel kansen en ruimte te geven als kopers.
De term ‘gentrificatie’ is niet meer weg te denken uit het Nederlandse stedenbouwkundig vocabulaire. De definitie, de opwaardering van oudere wijken door de komst van mensen uit de middenklasse met prijsopdrijving als gevolg, maakt direct het dilemma zichtbaar: moeten we gentrificatie nu omarmen of vermijden? Stadsgeograaf Cody Hochstenbach en voormalig wethouder Maarten van Poelgeest bogen zich op verzoek van de Helling over deze vraag. Grootste discussiepunt: hoe autonoom en daarmee onvermijdelijk is het proces van gentrificatie? Roerend over eens: gemeenten moeten meer kunnen doen tegen exorbitante huurprijzen.