Moraal is noodzakelijk voor ons overleven, betoogt de Duitse filosoof Hanno Sauer.
In een tijd waarin de kloof tussen Europa en het mondiale Zuiden groot is, moeten we de vraag stellen waarom het kolonialisme geen deel uitmaakt van onze gemeenschappelijke herinneringscultuur.
Laat ik beginnen met iets over mezelf en mijn generatie te zeggen. Als kind van de jaren negentig groeide ik op ten tijde van ‘het einde van de geschiedenis’.
De VOC-mentaliteit kwam erop neer dat alles wat geoorloofd om winst te maken voor Nederland. Tot massamoord en ecocide aan toe.
Om nazaten van tot slaaf gemaakten te kunnen vertellen waar hun voorouders vandaan komen, is grootschalig wetenschappelijk onderzoek naar genetische variatie binnen Afrika nodig. Geneticus Arwin Ralf popelt om dit onderzoek uit te voeren.
“Ken je zelf, word jezelf, verlies jezelf”, zo vat de Vlaamse hoogleraar psychologie in Gent en praktiserend psychoanalyticus Paul Verhaeghe de geschiedenis van het denken over het individu samen.
Er wordt vaak geringschattend geoordeeld over het activisme dat werd geboren in de jaren zestig: het zou gaan om hedonistische romantici die geen oog hadden voor de realiteit. Maar de beweging had wel degelijk vernieuwende en betekenisvolle ideeën over macht en democratie, betoogt Jan Pronk. Dit soort verbeelding is ook nu weer nodig, betoogt hij, om ‘het einde van de beschaving’ te voorkomen.
Na de dood van George Floyd en de golf van Black Lives Matter-protesten die België in 2020 bereikte, riep de Belgische regering een commissie bijeen om het koloniale verleden van België te onderzoeken. Zwarte gemeenschappen en organisaties in België pleiten al tientallen jaren voor deze commissie. Ministers en lokale politici hebben sindsdien discussies gevoerd over het uitgebreider onderwijzen van de koloniale geschiedenis van België op scholen en over het dekoloniseren van musea en openbare ruimten, waarvan vele bevolkt worden door standbeelden van koning Leopold II.
Cijfers, feiten, statistieken: de werkelijkheid lijkt in de culture wars geen scheidsrechter meer te zijn. Alles is immers afhankelijk van je frame. In zijn boek 'Culturele veldslagen' zoekt Gijs van Oenen naar de wortel van dit probleem.