De autocraten Poetin en Trump slopen de wereldorde. Hun imperialisme wordt gelegitimeerd door een geopolitiek realisme dat het recht van de sterkste predikt. Kan ‘neo-idealisme’ de democratische krachten weerbaarder maken?
Timothy Garton Ash is een van de meest gezaghebbende politieke stemmen in Europa. In zijn meest recente boek, ‘Homelands’, vertelt hij hoe Europa in 1945 de verwoestingen van de oorlog te boven kwam en zich bewoog in de richting van het ideaal van een Europa dat "heel, vrij en in vrede" is – tot de Russische inval in Oekraïne. Geopolitiek expert Roderick Kefferpütz sprak met Garton Ash over verbrijzelde illusies, de oorlog in Oekraïne, democratische achteruitgang, falend kapitalisme en de strijd voor vrijheid.
De kans is groot dat Europa moet gaan slijmen bij de ene autocraat, Trump, om zich de andere, Poetin, van het lijf te houden. Geen vrolijk vooruitzicht.
Kan de Europese Unie afscheid nemen van economische groei in een wereld die geteisterd wordt door gewelddadige conflicten? Alleen als zij de krachten bundelt en fors investeert in defensie, technologie en internationale partnerschappen.
Mensen die de Russische invasie van Oekraïne goedpraten, ze zijn nog steeds te vinden in het Westen. Het Twitterfenomeen Darth Putin neemt ze genadeloos op de hak. Hij heeft nu ook een boekje gewijd aan de kromme redenaties van Poetin-apologeten. Een recensie door Luuk van der Meer.
Het is onwaarschijnlijk dat we de ecologische crisis kunnen stoppen zolang onze economie blijft groeien. We kunnen ons dus maar beter voorbereiden op een toekomst zonder bbp-groei. Maar wat betekent een afscheid van de groei voor de positie van Nederland en de Europese Unie op het wereldtoneel? Kunnen we straks onszelf, de democratie en de internationale rechtsorde nog verdedigen tegen agressieve autocraten?
De FNV organiseert de manifestatie #NLverdientBeter tegen de inkomenscrisis. Het is goed dat de vakbond de werkgevers en de regering aanspoort om meer te doen voor de groeiende groep mensen die de eindjes niet meer aan elkaar kan knopen. Maar waarom zegt de FNV niets over de grootste aanstichter van de gierende inflatie, de Russische president Poetin? Dat is een riskante omissie. De FNV kan wat leren van haar Duitse vrienden.
Als seculiere Jood uit Rusland heeft Lagodinsky een lastige positie in Duitsland. Hij pleit voor een pluralistisch jodendom én voor meer openheid voor minderheden in het publieke debat. Tegelijkertijd is hij zich bewust van de spanningen tussen minderheden onderling, zoals tussen Joden, Russen en immigranten uit islamitische regio’s. Als gevolg hiervan houdt de vraag naar identiteit en haar publieke betekenis hem permanent bezig.
De oorlog in Oekraïne heeft een einde gemaakt aan de illusie dat oorlog in Europa tot het verleden behoort. Decennialang was het Duitse buitenland- en veiligheidsbeleid gebaseerd op deze geruststellende gedachte. Zakelijke belangen waren sterker dan geopolitieke zorgen. Reinhard Olschanski pleit voor een nieuw Duits en Europees veiligheidsbeleid op basis van nauwe banden met Midden- en Oost-Europa, EU-integratie en de groene transitie.
Leidt de Russische invasie van Oekraïne tot een ommezwaai in het GroenLinks-denken over vrede en veiligheid? Een rondgang langs diverse deskundigen werpt licht op deze vraag. “Misschien mag het wel wat meer schuren binnen GroenLinks.”