Naar verwachting telt de wereldbevolking in 2050 negen miljard mensen. De voedselproductie zal sterk moeten stijgen, zeker als men zoveel vlees blijft consumeren. Er is dus nog een verbeteringsslag van de landbouw nodig. De beste methode om voedselzekerheid te verkrijgen is zorgen voor kostendekkende prijzen.
Afgelopen kerst bracht ik door in de Vaucluse, een streek in het zuiden van Frankrijk. In Fontaine-de-Vaucluse, een toeristisch dorpje waar Petrarca graag kwam, bestelde ik een dagmenu.
Op welke vragen stuit je als je eerlijk en gezond wilt eten? Filosofe Renée Verberne ging op zoek en ontdekte steeds meer dilemma's: gaat dier- en milieuvriendelijk wel altijd samen? Maakt precisielandbouw intensieve landbouw duurzaam? Gaat het om algemene principes of is elke situatie anders? En hoe zit het met mensenrechten? Wie antwoorden wil, moet eerst (politieke) keuzes maken.
Vincent, een veertiger die al jaren stevig verslaafd is aan alcohol, heeft zichzelf naar een afkickkliniek gesleept. Hij wil wanhopig graag controle over zijn drinkgedrag krijgen. Dit blijkt ondanks het goede afkickprogramma onmogelijk: de gangen van de kliniek hangen vol whiskyreclames en op iedere verdieping is een bar waar patiënten zich laveloos kunnen drinken.
Een restaurant is tegenwoordig een eetatelier, een vegetarisch restaurant heet een groentenrestaurant – uh -atelier – en lekker eten is een eetinspiratie. De verantwoorde keuken verhipt. Steeds meer mensen willen gezond eten op hun bord, zijn flexitariër, eten nauwelijks nog tonijn en gaan 'in het seizoen' voor bio-aardbeien van de boer om de hoek.
Globaliserende voedselmarkten staan ter discussie in zowel de academische als de politieke wereld. Echter, de studies naar en berichtgeving over effecten van deze toenemende wereldwijde handel zijn tot op heden eenzijdig gefixeerd op de implicaties voor de zogenaamde 'westerse landen' en de producenten in zowel westerse als ontwikkelingslanden.
Op 4 oktober 2014 organiseerden de Hellingproef, het Milieunetwerk, de werkgroep Internationale Samenwerking en de werkgroep Landbouw een symposium over de nieuwe millenniumdoelen.
Natuurinclusieve kringlooplandbouw, verticale stadslandbouw en zeewierteelt maken deel uit van de voedselketen in 2050. We eten veel minder vlees, zijn zuinig op nutriënten en zorgen voor een optimale inzet van biomassa. Boeren verdienen aan het voedsel dat zij produceren, maar worden ook beloond voor de diensten die zij de maatschappij leveren, zoals vergroting van biodiversiteit, landschapsonderhoud, waterberging en het vastleggen van koolstof in de bodem.
Voedsel is geen voorwaarde om te leven; het is de essentie van het leven zelf, de bril waardoor we naar de maatschappij kijken. Deze gedachte vormt het uitgangspunt van het onderhoudende nieuwe boek van architect Carolyn Steel. Ook zonder doortimmerd voorstel voor een nieuw voedselbeleid is Sitopia absoluut inspirerend en de moeite waard.
Op grond van samenwerking is een doorwrocht boek over grond-gebaseerde commons: wooncoöperatieven, voedsel- en landbouwinitiatieven en ‘trage wegen’. Het boek beslaat de Vlaamse en Brusselse context, maar is ook zeer boeiend voor Nederlanders die zich in ‘landed commons’ willen verdiepen. Het boek richt zich op iedereen die op zoek is naar nieuwe, meer solidaire manieren om met grond en wonen om te gaan.