Via sociale media, geldtransacties en openbaar vervoer heeft iedereen te maken met big data. Veel toepassingen zijn handig en fascinerend, maar wekken tegelijk onbehagen: hoe ver reikt de – grotendeels onzichtbare – invloed van al die dataverzamelingen? Sinds het begin van het digitale tijdperk volgt Marleen Stikker de ontwikkelingen.
Notities over de verhouding tussen mens en techniek aan de hand van de Griekse held Odysseus.
De gestaalde juridische kaders verdragen zich moeilijk met ecosystemen, zeker als ze groot en ver weg zijn (of lijken). We spreken rechtsgeleerde Prue Taylor, kenner van het gemeenschappelijk erfgoed van de mensheid. "De soevereiniteit van staten, die onze planeet kapot maakt, moet aan banden worden gelegd."
Biodiversiteit en voedselzekerheid zijn niet gebaat bij overintensieve landbouw. De wereld kan ook op andere wijze worden gevoed. Dat is geen pleidooi voor een terugkeer naar vroeger, maar wel voor radicale verandering.
Er is een nieuwe politieke strijd gaande tussen de winnaars en de verliezers van de globalisering. Een groep Zwitserse en Duitse wetenschappers vergeleek zes Europese landen.
In de discussie over de toekomst van de verzorgingsstaat geven Bos en Halsema hoog op van Scandinavië. Is dat model echt beter? En kan je zomaar krenten uit de pap halen?
‘Eigendom is diefstal’, zei ooit de negentiende eeuwse socialist en anarchist Pierre Joseph Proudhon. Een hardere vloek kan men zich in de vrije markteconomie nauwelijks voorstellen. Zonder eigendomsrechten valt er immers niets te verdienen aan een product of zaak.
In Nederland zijn – zelfs met het vrij verkeer van werknemers binnen de EU – een groot aantal sectoren die kampen met een structureel tekort aan personeel. Het gaat hier niet alleen om hooggeschoold werk maar ook om praktisch geschoold werk en banen met weinig instroomeisen (denk aan heftruckchauffeurs, schoonmakers en aspergestekers). Als gevolg van de energietransitie zal de vraag naar praktisch geschoold personeel de komende jaren enkel groeien. In 2018 berekende de SER dat het klimaatakkoord zorgt voor 42.000-78.000 nieuwe voltijdsbanen (terwijl in de fossiele sector maar 6.000-11.000 banen verdwijnen). Er zijn buiten de EU genoeg mensen die dit werk willen doen. Toch is het voor deze groep op dit moment moeilijk om een directe werkvergunning te krijgen.
Technologische vooruitgang gaat gepaard met veel onzekerheden. Beslissingen over deze complexe problemen vallen tussen politiek en wetenschap. Dit leidt tot onduidelijkheid en onvrede.
Delven we onze metalen straks op de oceaanbodem of op planetoïden? Op initiatief van Bureau de Helling spraken de Europese Groenen zich onlangs uit over mijnbouw in de diepzee en de ruimte. Er zijn goede argumenten om deze nieuwe vormen van mijnbouw af te wijzen. Maar de Groenen beseffen ook dat de mensheid veel metalen nodig heeft, alleen al voor de energietransitie.