De samenvoeging van de PvdA- en GroenLinks-fracties in de Eerste Kamer is een belangrijke stap naar meer linkse samenwerking. Levert dat een broodnodig machtsblok op, of ligt het gevaar van een grijze middenpartij op de loer? Dick Pels en Jasper Blom, twee voormalige directeuren van Wetenschappelijk Bureau GroenLinks, worden het niet eens.
Het neoliberalisme heeft zijn beste tijd gehad. Deze boodschap lazen we de afgelopen tijd overal terug. De coronapandemie zou definitief het einde betekenen voor een economische ideologie die decennialang onze samenleving heeft gedomineerd.
Zijn de geschiedenis en idealen van PvdA en GroenLinks onverenigbaar? De PvdA heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van de groene politiek in Nederland.
De Belgische politiek filosoof Chantal Mouffe pleit voor een nieuw links populisme, dat ontstaat op het strijdtoneel dat de politiek volgens haar in essentie zou moeten zijn. Op dit strijdtoneel wint dit linkse populisme – dat groepen uit alle lagen van de bevolking verenigt en waarden als gelijkheid en inclusiviteit verdedigt – uiteindelijk van het neoliberalisme. Maar zónder die laatste stroming te vernietigen. “Het conflict moet gekoesterd worden: mensen moeten iets te kiezen hebben.”
“Met mij gaat het goed, met ons gaat het slecht” is zowel een samenvatting van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) van het maatschappelijke sentiment in Nederland als de titel van een recent boek van Paul Schnabel (2018). Kim Putters, directeur bij het SCP, haalt deze kernachtige paradox aan in de inleiding op zijn vorige maand verschenen boek Veenbrand. Smeulende kwesties in de welvarende samenleving
Twee boeken over het ontsporen van het kapitalisme en de rol van de PvdA hierin, bevatten waardevolle lessen voor GroenLinks. De belangrijkste: koester de interne tegenstem en laat de wens om te regeren je idealen niet verdrukken.
Om mensen vooruit te helpen, moet de PvdA de verzorgingsstaat niet willen behouden, maar hervormen.
PvdA en GroenLinks zitten weldra samen in de oppositiebankjes. Kunnen ze gezamenlijk aanjagers worden van klimaatpolitiek? Robert-Jan Wille zocht het antwoord op die vraag in de artikelenbundel Rood-groene politiek voor de 21e eeuw van de sociaaldemocratische Wiardi Beckmanstichting. Die bundel bevat veel moois voor GroenLinksers, maar leert ook dat de sociaaldemocraten terugschrikken voor gedragsverandering, te ‘Haags’ denken en een tikkeltje technocratisch zijn.
Oproep tot en concrete voorstellen voor progressieve samenwerking op links.
GroenLinks zou zeer kritisch moeten zijn over het Energieakkoord dat onlangs werd gesloten door werkgevers, vakbonden en milieuorganisaties. De belangen van burgers zijn onvoldoende meegenomen en het plan zal daardoor de noodzakelijke energierevolutie niet op gang kunnen brengen.