Met een offensieve agenda, waaronder het organiseren van nieuwe groepen werkenden zoals flexwerkers en het integreren van hun succesvolle organizing-werk in andere takken van vakbondswerk, kunnen vakbonden hun positie op de werkvloer terugveroveren. Ook hard nodig: vakbondswerk maken van thema’s als klimaatverandering en robotisering.
Ook zo genoten van dat eerste biertje op het terras? Hoe voelde het om met een frisse coupe de kapper te verlaten? Weer een museum binnen te stappen? Collega’s en vrienden in levenden lijve te zien?
Van de Westlandse kassen tot de Rotterdamse haven en de Limburgse aspergeteelt: steeds meer sectoren kampen, zelfs met het vrij verkeer van werknemers binnen de EU, met een dringend tekort aan personeel. Hoewel er buiten de EU mensen staan te popelen om in Nederland aan het werk te gaan, maken op dit moment vooral hoogopgeleide ‘expats’ kans op een werkvergunning. Hiermee blijven arbeidstekorten in stand en wijken ‘niet-kennismigranten’ uit naar gevaarlijke smokkelroutes. Hoog tijd voor een nieuw arbeidsmigratiebeleid.
Het is moreel verdedigbaar om arbeidsmigranten van buiten de EU tijdelijk en onder strikte voorwaarden minder rechten te geven dan burgers in het gastland. Hierdoor zullen landen namelijk bereid zijn om méér arbeidsmigranten toe te laten, stelt migratiedeskundige Martin Ruhs. Want of we het nu leuk vinden of niet: aan veel rechten hangt een prijskaartje. “Als die prijs tijdelijk omlaag gaat, krijgen meer mensen de kans op een beter leven.”
In 1977 schreef de Politieke Partij Radikalen, de ‘vrolijk linkse’ voorloper van GroenLinks, in het verkiezingsprogramma: “Nederland kan geen immigratieland zijn”. De PPR was met name kritisch over arbeidsmigratie. Zeventien jaar later, in 1994, schreef GroenLinks: “Nederland ís al een immigratieland”. En in 2006 stelde de partij dat het gemakkelijker moest worden voor arbeidsmigranten om tijdelijk in Nederland te komen werken. Hoe is deze radicale verandering in het linkse denken over arbeidsmigratie te verklaren?
Opgaan in de menigte, onzichtbaar zijn. Grapjes maken over jezelf voordat iemand anders het doet. Geen ruzie of lawaai maken. Altijd weer je best doen, glimlachen naar iedereen. Laten zien dat je net zo bent als zij, ook al zie je er anders uit.
Voor een eerlijke samenleving is het van groot belang dat alle werkenden een gelijkwaardige positie hebben op en toegang tot de arbeidsmarkt. GroenLinks zou zich dan ook moeten inzetten voor onder meer een recht op werk in de vorm van basisbanen en een verplichte verzekering voor zowel werknemers in loondienst als zzp’ers.
Hoe redden we de planeet en verkleinen we tegelijkertijd de wereldwijde ongelijkheid? Hoe leggen we de lasten van de energietransitie bij de grootste vervuilers? Een actieplan voor een rechtvaardig internationaal klimaatbeleid.
Overal worden Green New Deal-plannen gemaakt. Als antwoord op zowel de klimaatcrisis als op sociale ongelijkheid. Maar de verschillen zijn groot. Veel plannen zijn niet meer dan losse maatregelen. Terwijl een Green New Deal die ons op lange termijn welvarend houdt, gebaseerd moet zijn op vier grote systemische transities.
Het bruto binnenlands product is het machtigste cijfer ter wereld. Voor een maatschappij waarin welzijn, duurzaamheid en rechtvaardigheid centraal staan, zijn andere indicatoren nodig. Afgelopen vijftig jaar zijn honderden alternatieven voor het bbp voorgesteld, maar geen van alle heeft het groeicijfer van zijn troon kunnen stoten. Tijd voor een actieplan om het bbp vóór 2030 te vervangen.